Aktualności

Aktualności Centrali

Komunikat Departamentu Kontroli

04-12-2025

Wystawienie recepty na lek recepturowy z odpłatnością ryczałt powinno znajdować silne oparcie we wskazaniach medycznych do jego stosowania. Z uwagi na fakt, że leki recepturowe nie funkcjonują w systemie refundacji w zakresie określonych przez Ministra Zdrowia wskazań refundacyjnych, obiektywnym kryterium, na którym powinien opierać się lekarz wystawiając w ramach refundacji receptę na lek recepturowy, jest stan aktualnej wiedzy medycznej.

Ustanowienie tego standardu w porządku prawnym wynika z:

  • art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta1 : „pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej”,
  • art. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty2 : „Lekarz ma obowiązek wykonywać zawód, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością”.

Podjęcie decyzji terapeutycznej dotyczącej ordynacji leku recepturowego w ramach refundacji należy rozumieć jako autonomię w wyborze pomiędzy zweryfikowanymi i aktualnymi wskazaniami wiedzy medycznej, a więc dorobku naukowego i wypracowanej praktyki postępowania w danej dziedzinie medycyny, opartej o Evidence-based medicine. Wypracowane, powtarzalne i podlegające odtworzeniu metody leczenia stanowią zakreślone granice postępowania, które gwarantują bezpieczeństwo dla pacjenta i lekarza oraz wyznaczają kierunek działania, który nie jest już obarczony ryzkiem popełnienia błędu.

W celu poprawnego wystawiania recept refundowanych na leki recepturowe należy przede wszystkim pamiętać, że:

1. Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej.

2. Względy medyczne będące podstawą ordynacji leku recepturowego powinny zostać opisane w indywidualnej dokumentacji medycznej tak, aby nie budziło to wątpliwości co do jej zasadności.

3. Dopuszczenie do obrotu surowców farmaceutycznych, będących składnikami leku recepturowego nie stanowi o dowolności ich użycia w leczeniu pacjenta, a obwarowane jest koniecznością dostosowania postępowania terapeutyczno-diagnostycznego do dyrektyw aktualnej wiedzy medycznej.

4. Należy powstrzymywać się od stosowania niesprawdzonych metod, które są jeszcze na etapie eksperymentów i nie uzyskały dostatecznego uznania w środowisku medycznym, ponieważ jest to związane z wysokim ryzykiem oraz od stosowania czynności zarzuconych, co do których stwierdzono, że są nieskuteczne, błędne czy niebezpieczne.

5. Wybór preskrypcji leku recepturowego powinien być wyjątkiem, traktowanym jako świadczenie jednostkowe i zindywidualizowane pod kątem stanu klinicznego konkretnego pacjenta.


1 Dz.U. z 2024 r. poz. 581

2 Dz.U. z 2024 r. poz. 1287 z późn. zm.

Wszystkie aktualności