Dla Pacjenta

Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny – co warto wiedzieć o badaniu?

  • Tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (RM) to bezbolesne i nieinwazyjne badania obrazowe.

  • Dzięki nim można zobaczyć dokładne przekrojowe zdjęcia ciała człowieka - które umożliwiają szczegółową ocenę budowy i struktury narządów wewnętrznych.

 

Tomografia komputerowa (TK)

W tomografii komputerowej do uzyskania obrazu wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie (RTG), ale ze względu na lepszą rozdzielczość i możliwość obrazowania w wielu płaszczyznach jest badaniem znacznie dokładniejszym od klasycznego badania RTG.

WAŻNE! Z uwagi na wykorzystanie w nim promieniowania jonizującego, badanie wykonywane jest na podstawie skierowania od lekarza.

Rezonans magnetyczny (RM)

Rezonans magnetyczny działa inaczej – wykorzystuje silne pole magnetyczne i fale radiowe o odpowiedniej częstotliwości oraz właściwości magnetyczne cząsteczek wody, zawartej w organizmie.

W niektórych przypadkach, w celu dokładniejszego uwidocznienia badanych struktur, podaje się środek kontrastowy. Dotyczy to obu badań - również tomografii komputerowej.

WAŻNE! Rodzaj badania wybiera lekarz kierujący, w zależności od tego jakie struktury wewnętrzne należy zobrazować w celu postawienia rozpoznania.

Jak wygląda badanie?

Tomograf i aparat do rezonansu przypominają duży pierścień, do wnętrza którego wsuwa się stół z pacjentem, przy czym każde badania wykorzystuje inne zjawiska fizyczne.

Podczas badania trzeba pozostać nieruchomo, aby obraz był wyraźny.

Całe badanie trwa zwykle od kilkunastu do kilkudziesięciu minut, w zależności od badanego obszaru ciała.

Wynik badań analizuje i opisuje lekarz radiolog.

Jak się przygotować?

Sposób przygotowania powinien omówić z pacjentem lekarz oraz/lub osoba zapisująca na badanie.

Warto pamiętać o kilku zasadach:

  1. Ubierz się wygodnie, najlepiej w ubranie bez metalowych elementów (np. guzików, zamków).
  2. Zdejmij biżuterię, zegarek, okulary, protezy słuchowe itp.
  3. Należy być na czczo (4–6 godzin po jedzeniu).

WAŻNE! Jeśli badanie ma być wykonane z kontrastem, personel medyczny dokładnie wyjaśni, jak się do niego przygotować.

Czy wiesz, że..?
Badań rezonansu magnetycznego nie wykonuje się u osób z metalowymi implantami, rozrusznikiem serca czy implantem ślimakowym, ponieważ pole magnetyczne może zakłócić ich działanie.

Jak się zapisać?

Większość badań TK i RM jest finansowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) w ramach ambulatoryjnych świadczeń diagnostycznych kosztochłonnych na podstawie umów zawieranych przez Fundusz bezpośrednio z pracownią diagnostyczną. W związku z tym sam możesz wybrać pracownię, która ma umowę z NFZ, i tam wykonać badanie.

Wyjątkiem są sytuacje, gdy badanie jest częścią: pakietu onkologicznego (diagnostyka na podstawie karty DiLO), niektórych świadczeń diagnostyki kompleksowej (np. diagnostyka reumatologiczna lub kwalifikacja do przeszczepienia nerki). Wtedy badanie zleca i organizuje podmiot kierujący, w pracowni z którą współpracuje.

Na badanie można zapisać się:

  • osobiście, telefonicznie (również za pośrednictwem osoby trzeciej)
  • online – jeśli dana pracownia umożliwia rejestrację przez Internet.

WAŻNE! Jeśli lekarz zaleci konkretną pracownię, warto z tej wskazówki skorzystać – niektóre placówki mają większe doświadczenie w określonych rodzajach badań.

Kto może wystawić skierowanie?

Skierowanie na badania finansowane przez Fundusz może wystawić lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, który realizuje świadczenia opieki zdrowotnej w rodzaju: ambulatoryjna opieka specjalistyczna (AOS) lub rehabilitacja lecznicza, lub opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień, czyli lekarze udzielający świadczeń w poradniach specjalistycznych (także rehabilitacyjnych i psychiatrycznych).

Na niektóre badania tomografii komputerowej skierowanie może wystawić także lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Dotyczy to:

  • tomografii komputerowej płuc - po stwierdzeniu nieprawidłowości w badaniu radiologicznym klatki piersiowej przy wskazaniach do pogłębienia diagnostyki
  • tomografii komputerowej tętnic wieńcowych - przy wskazaniu do diagnostyki w kierunku choroby niedokrwiennej serca, jeżeli w podmiocie kierującym realizowana jest opieka koordynowana w dziedzinie kardiologii.

Kiedy wykonać badanie?

O konieczności wykonania tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego zawsze decyduje lekarz – zgodnie ze wskazaniami medycznymi, kiedy podstawowa diagnostyka nie umożliwia postawienia jednoznacznego rozpoznania.