W sytuacji, gdy stan zdrowia pacjenta wymaga przeprowadzenia poza granicami kraju leczenia planowanego, którego uzyskanie w placówkach opieki zdrowotnej na terenie kraju nie jest możliwe, konieczne jest uzyskanie decyzji Prezesa NFZ wyrażającej zgodę na przeprowadzenie takiego leczenia poza granicami kraju. Warunkiem uzyskania decyzji dotyczącej przeprowadzenia planowanego leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju jest złożenie odpowiedniego wniosku w Centrali NFZ mającej siedzibę w Warszawie przy ul. Hankiewicza 2 lub ul. Grójeckiej 186.

Wzór wniosku do Prezesa NFZ o przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu do miejsca udzielenia świadczenia stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie wydania zgody na uzyskanie świadczeń opieki zdrowotnej poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu. 

Skorzystanie z możliwości przeprowadzenia poza granicami kraju leczenia na podstawie decyzji Prezesa NFZ dotyczy świadczeń opieki zdrowotnej, które nie są wykonywane na terenie kraju, a które zostały ujęte w jednym z wykazów świadczeń gwarantowanych zawartych w rozporządzeniach Ministra Zdrowia wydanych na podstawie art. 31 d ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Przesłanki, które muszą zostać spełnione aby uzyskać zgodę Prezesa NFZ na przeprowadzenie leczenia poza granicami kraju:

• wnioskowane leczenie lub badanie diagnostyczne aktualnie nie może zostać przeprowadzone w kraju
• wnioskowane leczenie lub badanie diagnostyczne zostało ujęte w wykazie świadczeń gwarantowanych
• udzielenie wnioskowanego leczenia lub badania diagnostycznego jest niezbędne w celu ratowania życia lub poprawy zdrowia wnioskodawcy

Podstawą rozpatrzenia wniosku do Prezesa NFZ o przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju, których aktualnie nie można wykonać w placówkach krajowych, jest dokumentacja medyczna sporządzona w języku polskim. W przypadku dokumentacji medycznej sporządzonej w języku obcym, do wniosku dołącza się tłumaczenie tej dokumentacji na język polski. Tłumaczenie nie musi być sporządzone przez tłumacza przysięgłego.

Decyzja Prezesa NFZ wydawana jest po przeprowadzeniu przez Prezesa NFZ postępowania wyjaśniającego.

Decyzja Prezesa NFZ jest decyzją ostateczną.

Od decyzji  Prezesa NFZ przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Skargę wnosi się za pośrednictwem Prezesa NFZ w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia decyzji wnioskodawcy.

Decyzja prezesa NFZ dotycząca pokrycia kosztów transportu, w przypadku wydania zgody na leczenie poza granicami kraju:

Prezes NFZ może na wniosek osoby wnioskującej, w drodze decyzji administracyjnej, wydać zgodę na pokrycie kosztów transportu:

• do miejsca udzielenia świadczeń,
• do miejsca leczenia lub zamieszkania w kraju,

najtańszym środkiem komunikacji możliwym do zastosowania w aktualnym stanie zdrowia osoby, której dotyczy wniosek - w przypadkach uzasadnionych stanem zdrowia.

Wzór wniosku o pokrycie kosztów transportu do miejsca udzielenia świadczenia został określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie wydania zgody na uzyskanie świadczeń opieki zdrowotnej poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu.

Wzór wniosku o pokrycie kosztów transportu do miejsca leczenia lub zamieszkania w kraju został określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie wydania zgody na uzyskanie świadczeń opieki zdrowotnej poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu.

Wypełnianie wniosku przez pacjenta

Wniosek należy wypełnić drukowanymi literami. Wniosek, w częściach wypełnianych przez pacjenta, jego przedstawiciela ustawowego, małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę upoważnioną przez pacjenta zawiera:

• w  części I.B.
• przedmiot wniosku, który należy wskazać poprzez zakreślenie pola 1.1. i ewentualnie pola 1.2.  - w zależności od decyzji pacjenta;
• w części II:

część II.A., dane osoby kierowanej na leczenie zagraniczne oraz części II.B., dane np. przedstawiciela ustawowego, małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę upoważnioną przez pacjenta - tylko w sytuacji, gdy wniosek składa osoba inna niż wskazana w części II.A. oraz poniższe:

• imię i nazwisko, numer PESEL świadczeniobiorcy, a w przypadku jego braku - numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, datę urodzenia,
• adres miejsca zamieszkania oraz adres do korespondencji świadczeniobiorcy,
• imię i nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL przedstawiciela ustawowego świadczeniobiorcy, małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę upoważnioną przez świadczeniobiorcę, a w przypadku jego braku - numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, jeżeli wniosek składa przedstawiciel ustawowy, małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia w linii prostej, osoba pozostająca  we wspólnym pożyciu lub osoba upoważniona przez świadczeniobiorcę,
• adres miejsca zamieszkania oraz adres do korespondencji przedstawiciela ustawowego świadczeniobiorcy, małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę upoważnioną przez świadczeniobiorcę jeżeli wniosek składa przedstawiciel ustawowy, małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia w linii prostej, osoba pozostająca we wspólnym pożyciu lub osoba upoważniona przez świadczeniobiorcę,
• numer telefonu lub adres poczty elektronicznej świadczeniobiorcy, jego przedstawiciela ustawowego, małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę upoważnioną przez świadczeniobiorcę, jeżeli posiada,
• w części VI
• oświadczenie

Wniosek z wypełnioną częścią I.B., II oraz VI należy przekazać lekarzowi ubezpieczenia zdrowotnego - specjaliście w dziedzinie medycyny właściwej ze względu na zakres wnioskowanego leczenia lub badań diagnostycznych, posiadającemu tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk medycznych.

Gdzie złożyć wniosek o uzyskanie zgody Prezesa NFZ na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju

Wniosek z wypełnioną częścią I.B, II, III i VI, wraz z dokumentacją w zakresie objętym wnioskiem składa się do Centrali NFZ:

• ul. Pruszkowska 17, 02-119 Warszawa
• ul. Grójecka 186, 02-390 Warszawa

W przypadku dokumentacji medycznej sporządzonej w języku obcym, do wniosku dołącza się tłumaczenie tej dokumentacji na język polski. Tłumaczenie nie musi być sporządzone przez tłumacza przysięgłego.

Rozpatrywanie wniosku

Tryb rozpatrywania wniosku do Prezesa NFZ o przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu do miejsca udzielenia świadczeń został określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie wydawania zgody na uzyskanie świadczeń opieki zdrowotnej poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu.

Kiedy Prezes NFZ może odmówić wydania zgody na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju
Prezes NFZ może odmówić wydania zgody na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju, gdy w trakcie postępowania wyjaśniającego zostanie ustalone, że:

• wnioskowane świadczenie nie zostało ujęte w wykazie świadczeń gwarantowanych
• przeprowadzenie wnioskowanego leczenia lub badań diagnostycznych jest możliwe w ośrodkach krajowych, oraz że przyniesie ono poprawę stanu zdrowia wnioskodawcy.

Odwołania od decyzji Prezesa NFZ

Decyzja Prezesa NFZ jest decyzją ostateczną. Od decyzji  Prezesa NFZ przysługuje odwołanie do sądu administracyjnego. Skargę wnosi się za pośrednictwem Prezesa NFZ w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia decyzji wnioskodawcy.

Warunki, które musi spełnić lekarz kierujący na leczenia za granicą

Wniosek do Prezesa NFZ o przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu do miejsca udzielenia świadczeń wypełniany jest w części III przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego - specjalistę w dziedzinie medycyny właściwej ze względu na zakres wnioskowanego leczenia lub badań diagnostycznych, posiadającego tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk medycznych

Wypełnianie wniosku przez lekarza

W części III - wypełnianej przez lekarza, wniosek zawiera rubryki, w których należy wskazać:

• imię i nazwisko lekarza wypełniającego wniosek,
• pieczęć  lekarza zawierającą  numer prawa  wykonywania zawodu, informację o specjalizacji oraz tytuł i stopień naukowy,
• pieczęć  świadczeniodawcy, u którego  lekarz wypełniający wniosek  udziela świadczeń opieki zdrowotnej,
• informacje dotyczące zagranicznego podmiotu udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej, tj. państwo leczenia, pełną nazwę i dane kontaktowe podmiotu udzielającego świadczeń (adres, numer telefonu/faksu, adres e-mail),
• uzasadnienie wyboru zagranicznego podmiotu udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej
• rozpoznanie kliniczne dotyczące problemu zdrowotnego, stanowiącego  przyczynę złożenia wniosku, oraz  rozpoznania współistniejące, z zastosowaniem Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji  Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10,
• informacje o dotychczasowym przebiegu  choroby  i zastosowanym leczeniu,
• prognozę prawdopodobnego dalszego przebiegu choroby,
•  wskazanie szczegółowego zakresu  leczenia  lub badań diagnostycznych, których dotyczy wniosek,
• uzasadnienie konieczności leczenia w zagranicznym podmiocie udzielającym świadczeń opieki zdrowotnej, wraz ze wskazaniem przyczyn braku możliwości przeprowadzenia leczenia na terenie kraju,
• w przypadku gdy zachodzi taka konieczność - wskazanie środka transportu do miejsca leczenia poza granicami kraju wraz z uzasadnieniem jego zastosowania.